By Bernd Timmerman, historian and sociologist

We live in emotional times. The fact that we remember the funeral of Andre Hazes and the death of Lady Di as well as the first steps on the moon or of the child is typical of a searching society. A modern world where the individual is central and loneliness is increasing. The self-saving, volatile, fast-paced nature of this 2.0 style and 140 characters gives a hunger for sadness and joy to share.

Is it ‘really’ this collective pity or does it come from a desire for ego manifestation and does it not have dangerous traits? Can emotions go back to silent mourning without bells and whistles?

On 23 September, André Hazes passed away. Three days later, there was no resurrection from the dead.
Or is it? On the 27th, 48,000 people attended a farewell ceremony of an emperor of the Holy Roman Empire. In the Arena. Full of black, through the crowd in mourning. Millions for the tube. Even the son of God, Johan Cruyff, spoke. And a year later, the ashes of the Greatest Singer rose to Heaven with rockets. This wondrous moment could also be seen live.
2.5 million people were watching the airway of a folk hero.

Lady Di, the holy princess of all, lost her life on August 31, 1997. Even before the internet age erupted. The whole earth was sunk in sorrow. The paparazzi in the role of the Jews who crucified the female Jesus by often flashing and slandering in tabloids that the people loved to read. 20 years later and we only miss ‘Diana, The Musical”
, which is already there by André.

Today, social media is the place to be to grieve. A few recent demonstrations show that the collective suffering is so great that it may even be called mass hysteria.

Who didn’t ride with Anne in the dark woods with the thunder and the rain? We sympathize. And then the moment of the denouement of real-life Good and Bad Times. A tbs-er who didn’t want to be a lunatic but just an unfeeling villain is the perpetrator. We are angry and sad.
Candles are burning, poems are being posted on the net, strength for the unknown family and calling for measures. This never-filmed Nedflix series has come to a horrible end.

Before that, we had already looked at other disasters on the bench. Tracking the footballer’s fall on the pitch. So young and so talented. A good Moroccan too. Thought those who didn’t say it. Everything was brought into image and sound by the NOS and RTL and the newspapers and the radio.
While the other one who played ball, the woman of the Dutch national team, who died as a result of an epileptic seizure, was only minor news. Sylvia never became an Appie.

There is no one who loves better than him. Eberhard van der Laan was more than just a mayor. He was mayor of the country. In other times, there were wonderful stories after death about miracles of Erberhard throughout the Netherlands. Beatified and canonized. We sympathized. Until the end. Flags were flown at half-mast on government buildings across the country. We saw all the news. It’s a pity that John de Mol just couldn’t turn it into a reality show. On social media, we cried along again. With candles again and beautiful comforting words to each other. Likes please.

Do you remember 6 May? 2002 was the year of disaster. After his death, the Greatest Dutchman Ever proclaimed the Greatest Dutchman ever fell down at the media park. An environmental freak in a cap sent the heap of bullets in the head. Those were exciting and more angry times than just sad ones.

Because what if it had happened 15 years later? In this social media age? Had there been an uprising with an occupation of the Binnenhof in which politicians were lynched?

In this hyper-individual society with a lot of loneliness and poverty, people sit behind their screens looking at life. They show little emotion on a daily basis, as we have been taught in Western culture. When there is suffering from another, feelings are released.

Thank God I’m not and I’m not a loved one. But what bad it happens to him or her. Then the suffering amusement parks emerge in a Stephen King reality. Filming the funeral procession with mobile phones with a selfie.

In uncertain times, with many threats, suffering of the other person has an amplifying effect. In connectedness, we hold hands on the internet. The disaster, the death, the terror, the grief of the other are causes

We were on the plane. MH17 in a virtual flight. They fell and we came out of the game alive. In the past, the church gave comfort in the face of fate or evil deeds. Now that God has been declared dead, man has created a technological Goddess: trinity of Media, Internet and Mobile (MIM). Instead of statues in holy houses, there are the plastic rituals with preferably a chapter in the Big Book of Passion Parties every day or week to know that you are still alive.

We geven geen steun aan de buurvrouw die kanker heeft, het kind dat in armoede bij de bijstandkennis leeft of het familielid in rouw. Laat staan dat we stilstaan bij dieren en het milieu die lijden onder het geweld van mensen. Ja een deel doet dit wel, maar de meesten hebben rampen nodig als voedsel om zich goed te voelen zonder iets daadwerkelijk te doen.

Is dit Selfie-Tijdperk gevaarlijk? Wie kunnen we de schuld geven van het noodlot want alleen maar rouwen dat is bijna passé. Een nieuwe tijd komt. Er moet worden gekruisigd. Waar slachtoffers zijn komen daders zichtbaar in beeld.

In 2013 werd in het Amerikaanse stadje Sanford buurtwachter George Zimmerman vrijgesproken van moord op de Afro-Amerikaan Trayvon Martin. Iemand schreef op internet: Black Lives Matter.
De geboorte van een beweging. Heel goed, zou je alleen maar zeggen. Maar wat volgde ook “I’m sick of being nonviolent”. Met grote demonstraties en plunderingen. Geweld tegen agenten.

Me too, van nog meer recente datum. Filmproducent Harvey Weinstein is de laatste antiheld.
Na zijn val laten vrouwen van over de hele wereld met de hashtag #MeToo zien dat ook zij slachtoffer zijn van intimidatie of erger aanranding en verkrachting. Vergeten we het grijs?
Een rol voor even de handen van de viespeuk.

Je hoort er bijna niet meer bij als je niet ook eens in je leven als vrouw een Weinstein hebt ontmoet. Blanke mannen, of beter gezegd witte mannen, in het kader van correctheid, zijn niet alleen potentiele racisten maar ook zitten hun handjes los om vrouwen te betasten.

Het beeld van de maagdelijke onschuld van zwarten en vrouwen tegenover de dader van de moderne wereld. Het gaat verder dan buitenproportionele aandacht vragen voor een goed doel door een emmer ijskoud water over je hoofd leeg te gooien. Boetedoening en betalen, net als in de kerk. Hadden veel mensen maar ijs om even af te koelen.

Het gaat er niet om de verschrikkingen van racisme en seksuele intimidatie te bagatelliseren. Integendeel. Alle reden om racisme, discriminatie, seksisme en speciesime hard aan te pakken en een andere betere mooiere samenleving te creëren met respect voor ieder levend wezen, in zelfdwang en met innerlijke beschaving.

De morele druk uit de hoge toren van het eigen gelijk met selfies aan de muur geven echter aanleiding om het fenomeen van internetdruk ook te bekijken. Naast pestcybergedrag is het morele indoctrinatie gedrag te onderscheiden.

Mensen willen het lijden van anderen zien, zij identificeren zich met het slachtoffer en de dierbaren, ze verworden tot slachtoffers, zoekende naar daders, want schuldigen zijn er altijd en dan kan het snel gaan van rouw, kaarsjes en klappen naar echte branden en nog echtere klappen.

De collectieve empathie door het verdriet dat voor ons beeld komt leidt ook tot woede omdat niet alleen hij en zij, maar ook ik slachtoffer ben. Hoe kan dit allemaal gebeuren? Wie niet meeleeft heeft geen gevoel. Niet alleen meer een ‘’Waarom’’ met hartjes posten maar het intense meeleven geeft een ‘’ik hoor erbij gevoel’’

Jij bent Anne, hij is Eberhard, ik ben dus ik lijd.

Dat geeft kansen op de slechte kant van empathie. Politiek geweld door massahysterie. Alleen verbondenheid met de eigen groep. Wie te weinig publiekelijk rouwt, niet meedoet of kritisch is kan de vijand en de dader zijn van ons, de slachtoffers.

Het is vreselijk, alles wat hierboven beschreven is raakt mij, zeg ik. Solidariteit en inlevingsvermogen graag, hoe meer hoe beter. Voor mens en dier. Alleen virtuele steun in een gevoelloze werkelijkheid van individualisme met zelfredzaamheid maakt een scheiding tussen het echte leven en het scherm.

Met de kans op collectief slachtofferschap in hysterie waarbij devaluatie van lijden optreedt in een schijnwerkelijkheid waar kuddemensen in naam van het voorkomen van geweld nieuwe zondebokken gaan zoeken.

Wie niet rouwt op social media is fout en wie geen slachtoffer is kan alleen maar dader zijn.
Zo zijn pogroms en heksenjachten ontstaan.

Hoeft niet ieder noodlot tot een beweging te leiden waarbij we iets moeten om te laten zien dat we al heilig zijn bij leven?

En een kaarsje branden kan ook nog steeds in de kerk of gewoon thuis zonder toeschouwers.