#Nieuws & Actualiteiten

Vergeten Europees verdrag: Recht op consulaire bijstand door andere EU lidstaat als NL geen consulaire post of ambassade heeft…. en omgekeerd

door Koos van Houdt
Het gaat met lange tanden. Maar gelukkig voor u en mij doet ook Nederland
gewoon mee aan Europese samenwerking als consulaire bijstand in een ver
buitenland nodig is. Maar het is aan te raden de benodigde informatie voor de
reis begint, thuis al te verzamelen.

Kim Postma verloor haar partner tijdens een aanslag op een groep fietsers in
Tadzjikistan. Ze raakte zelf gewond en kreeg op het Duitse consulaat in het land
de benodigde consulaire bijstand. Kennelijk had zij haar reis goed voorbereid.
Een collega-journalist schreef op Twitter: “Die vermaledijde Europese Unie ook”.

Als ze ter plekke op haar smartphone informatie had moeten zoeken over
consulaire bijstand, dan had ze op sites van het Nederlandse ministerie van
buitenlandse zaken alleen gevonden, dat ze zich maar moest melden in Astana, de
hoofdstad van Kazachstan. Nederland heeft nu eenmaal geen ambassade of consulaat
in Tadzjikistan. Maar hoe zit dat dan met het Europese burgerschap? In dat
verband heeft de Europese Unie toch afgesproken dat elke burger van een lidstaat
overal recht heeft op consulaire bijstand?
Nederland doet mee aan die afspraak.
Maar daar moet die Nederlandse globetrotter dan zelf maar achter komen.
In Den Haag doet men net alsof wij dat allemaal zelf nationaal goed geregeld
hebben.
Dat in het Verdrag van Lissabon, het op dit moment geldende Europese verdrag,
is geregeld dat we samenwerken met de andere lidstaten op dit vlak wordt
nauwelijks onder de aandacht gebracht. Een Europees Handvest voor de
grondrechten? In Den Haag zal men niet ontkennen dat het bestaat. Dat daarin een
Europees burgerschap is geregeld? Och, daar haalt men in Den Haag de schouders
over op.

Wil je er gebruik van maken? Ga dan maar zoeken bij informatie van de Europese
Commissie of de Europese buitenlandse dienst. Op mobiele telefoons is die
informatie nauwelijks te benaderen. Op bureaucomputers gaat dat wat beter. Na
behoorlijk zoekwerk verscheen daar de site ‘Consular protection’. Onderkop:
‘Consulaire bescherming voor EU-burgers in het buitenland’. Vul je op die site
in de desbetreffende invulvakjes de termen ‘Nederland’ en ‘Tadzjikistan’ in, dan
is de informatie dat je je als Nederlands staatsburger kunt vervoegen bij de
diplomatieke vestiging van de Duitsers en – nu nog – van de Britten in het land.

Misschien komt dat wel door het moment waarop de huidige Europese richtlijn is
geschreven.
Het eerste ontwerp ervan werd in 2011 door de Europese Commissie op tafel
gelegd.
Door het in werking treden van het Verdrag van Lissabon waren
oudere afspraken uit 1995 toe aan herziening.
Wie even terugdenkt aan dat jaartal, herinnert zich dat op dat moment het door
Geert Wilders gedoogde en ongelukkige kabinet-Rutte I (VVD en CDA) aan het
bewind was. Het jaar 2011 was in dat opzicht een jaar waarin ons land voor alles
dat op Europees vlak speelde, met de voet op de rem onderhandelde.
De invloed van de PVV was heel wat groter dan wellicht in de praktijk bleek.
Zo schreef het kabinet aan de Tweede Kamer in een beoordeling van de tekst voor
de nieuwe richtlijn dat we er nu eenmaal wel aan mee moeten doen, maar dat het
allemaal geen euro extra mocht kosten en dat er Europees geen rechten en
plichten mochten worden toegevoegd aan wat nationaal was geregeld voor
consulaire bijstand.

Dat paste overigens in de cultuur die al langer vanuit buitenlandse zaken was
verspreid. Eerdere discussies over de mogelijkheden die zouden ontstaan, wanneer
er een Europese buitenlandse dienst met eigen ambassades en vertegenwoordigingen
werd opgezet, werden ook altijd al zoveel mogelijk buiten de deur gehouden.
Discussies over noodzakelijke bezuinigingen of juist uitbreidingen van
Nederlandse vertegenwoordigingen in verre buitenlanden werden altijd zorgvuldig
gevoerd, zonder de mogelijkheden van meer Europese samenwerking daarbij te
overwegen.

Leave a comment

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *