#Analyse & Commentaar

Biden meets Europe…..weg handelsruzies, meer klimaat maar alleen een spuitcabine maakt een Amerikaanse Hummer groen

Dinsdag dus Joe Biden op bezoek bij de Europese Unie in Brussel. Een
tussendoortje nadat op maandag de NAVO bijeen was en woensdag ergens in de
diepte aan het Meer van Genève de Russische president Poetin wacht?

Nou, Biden kent als weinig anderen in de Verenigde Staten de macht van de
Europese Unie. Hij wil graag spijkerbroeken verkopen en auto’s van het type
Harley Davidson. Jeeps en Chevrolet rijden net zo goed op Europees asfalt als in
de Amerikaanse jungle. “Stomme” Trump die er een handelsoorlog over begon.
Amerikanen en Europeanen kunnen elkaar beter helpen en versterken dan ruzie met
elkaar maken. Laat de Amerikanen dan voorlopig nog de NAVO drijvend houden, dan
doet de Europese Unie dat wel met de wereldeconomie.

Al is het zegel van elke Amerikaanse president hert zelfde, elke
president heeft zijn eigen “aanpak” Beeld: © White House

Weinig Amerikaanse presidenten hebben het Amerikaanse belang gezien van de
opkomst van de Europese Unie. Heel wat presidenten werden betrapt op hun ijdele
woorden over het belang van ‘Europe’. Europe, dat zijn een verzameling
onmachtige natiestaten die alleen maar rijk kunnen worden door militair te
schuilen onder de Amerikaanse atoomparaplu. Landen ook die economisch aanleunden
tegen de machtige bondgenoot aan de andere zijde van de Atlantische Oceaan. Met
leiders die trots op de foto gaan als de baas in het Witte Huis hen een paar
uurtjes aandacht schenkt.

Dat was het aloude ‘Atlantische denken’, dat ook in de Lage Landen heel lang
heersende leer was. Economisch samenwerken doen we in een ander
samenwerkingsverband dan militair in de NAVO. Ze bleven beide organisaties ver
weg van de nationale soevereiniteit in de eigen hoofdstad. Het woord Europese
Unie werd lang niet gehoord in het Witte Huis in Washington. Maar ook in Europa
zelf kon zo het begrip ‘Europese soevereiniteit uit de buurt gehouden worden.
Tot we in Frankrijk Emmanuel Macron in 2017 als president kregen.

Eigenlijk was het de voormalige president Obama, die tussen 2008 en 2016 op een
ander niveau begon te denken. Hij onderschatte de economische kracht van de
Europese Unie niet langer. Maar zijn invloed en die van zijn minister van
buitenlandse zaken John Kerry, kind aan huis in Brussel, was al snel verdwenen
toen Trump eind 2016 het Witte Huis wist te veroveren. De Britten zagen hun kans
schoon, vertrokken uit de Europese Unie en dachten bij Trump snel een wit voetje
te kunnen halen.

Maar zij hadden evenveel last van de door Trump ontketende handelsoorlogen als de
Europese Unie. Alleen door slim ingrijpen van voormalig voorzitter Jean-Claude
Juncker van de Europese Commissie kon het ergste worden voorkomen. Weliswaar ten
koste van een grote overmaat aan sojabonen, die Trump de Europeanen door de
strot wist te duwen. Trump wist zo ‘zijn’ kiezers onder de boeren in het grote
midden-westen van de Verenigde Staten het gevoel te geven er voor hen te zijn.

Amerikaanse consument zou ook Europese goederen moeten kopen

Op de foto: Amerikaanse consumenten na inkoop allerhande in New York, USA
Foto: © Peter-Vincent Schuld

Joe Biden, uit de school van Obama, weet beter. Hij doorziet het belang van goede
economische relaties met een Europese Unie. De Unie blijkt immers in staat aan
de hele wereld Europese standaarden en spelregels over eerlijke handel en
concurrentie op te leggen. Niet zozeer uit vriendelijkheid. Wel uit goed
begrepen eigen belang.

Ook de Amerikanen weten dat zij in hun eentje niets hebben in te brengen
tegenover een groeiende economische macht van China en van de zogenaamde
Indo-Pacific Regio, zoals Indonesië, Vietnam en India. Dus moeten nu alle ballen
op China. De Europese Unie en de Verenigde Staten begraven dus vandaag hun
strijdbijl. Voorlopig.

Amerikanen houden het graag bij hun eigen staat in plaats van de
goedkopere “Chinese brol’ Op de foto: staalconstructie zijnde de
Williamsburg Bridge in New York Foto: © Peter-Vincent Schuld

Biden kwam dus vorige week donderdag naar Europa om via G7, NAVO en Europese Unie
het front tegenover nieuwe wereldmacht China te versterken. Goedkoop Chinees
staal is een doorn in het oog. Aanvankelijk voorzien voor de dag van de volgende
Europese Raad. Maar een foto met alle regeringsleiders, zoals George W. Bush in
november 2001 liet maken in het Zweedse Gotenburg, komt er niet met Joe Biden.

Het geeft Biden niet. De belangrijkste Europese leiders die hij wil spreken, zag
hij toch wel in Cornwall of maandag bij de NAVO. De wijze oude Biden doet het
vandaag rustig aan met Charles Michel, voorzitter van de Europese Raad en Ursula
von der Leyen, voorzitter van de Commissie. Als dat ten minste de volgorde van
belangrijkheid is?

Op de eerste groepsfoto van de G7-top, vorige week vrijdag in Cornwall, schittert
brexiteer Boris Johnson midden vooraan. Helemaal links, voor de kijkers rechts,
zien we Angela Merkel vooraan en Ursula von der Leyen die haar in de nek hijgt.
Helemaal rechts en voor de kijkers links, zagen we een timide Charles Michel. De
top van de Europese Unie uit elkaar gespeeld en op de achterbank.

Het is geen vergissing blijkt de volgende dag. Met een tweede groepsfoto, waarin
Queen Elizabeth trots en grapjes makend de meute aanvoert, zien we Angela Merkel
opnieuw vooraan, maar dit keer rechts, voor de kijkers links en zittend op een
stoel. De achterste rij is staande gebleven. Nog steeds hijgt Von der Leyen
mevrouw Merkel in de nek en staat helemaal aan de andere zijde weggestopt
Charles Michel. Mogen we, met ‘sofagate’ nog vers in het geheugen, daaraan
conclusies verbinden? Thuis op de bank maken we er natuurlijk wel grappen over.

Of tekent het slechts de positie op de tweede rang voor de vertegenwoordigers van
de Europese Unie op de G7. Een grap van Boris, die zo al zijn frustraties over
zijn stormlopen op de Europese Unie tijdens de onderhandelingen over de Brexit,
tot uitbarsting laat komen. Hoe dan ook, het bezoek van vandaag door de
Amerikaanse president Joe Biden aan de Europese Unie zit vol met dergelijke
sentimenten uit de afgelopen jaren. We weten al dat Joe Biden heeft herhaald
niet blij te zijn met Brexit. Boris Johnson zal er achter de schermen minder
gerust op zijn, dan hij voor de schermen de afgelopen dagen toonde.

Gisteren bleek de Europese Unie binnen de NAVO nog steeds die kleine speler,
waaraan de Amerikanen zich zo ergeren. Niet alleen onder Donald Trump, nog
steeds onder Joe Biden. Een belangrijke reden voor die ergernis: lidstaten als
Nederland weigeren serieus mee te bouwen aan een Europees leger. Alsof een
Nederlands leger nog steeds paraat moet staan tegen aartsvijanden Duitsland,
België en het Verenigd Koninkrijk. De Nederlandse minister Ank Bijleveld maakt
zich meer zorgen over Pieter Omtzigt dan over een goede verdediging van Polen,
Finland en de Baltische Staten tegen dictator Vladimir Poetin in het Kremlin.
Gelukkig wordt er in Den Haag gewerkt aan een nieuw regeerakkoord!

Je zou zeggen: wat een puinhoop daar in Brussel. De werkelijkheid is minder
zorgelijk. Joe Biden heeft de status, maar de Europese Unie de touwtjes in
handen inzake de leiding op wereldniveau van de economie. Eigenlijk wordt in
Brussel tegen al die ondeugende 27 nationale leiders in, ook de Europese
samenwerking versterkt. Tegen de klippen op wordt gewerkt aan een economie
waarin de Europese Unie zich de machtigste mag noemen op wereldschaal. Misschien
wel juist vanwege de feitelijke onzichtbaarheid tijdens groepsfoto’s en het
opstellen van het pluche op topbijeenkomsten.

Zo komt Biden vandaag met de pet in de hand vragen om die gezamenlijke koers
tegen de nieuwe economische grootmacht China. Biden kreeg onlangs steun vanuit
het Europees Parlement toen daar de door Von der Leyen en Michel op 30 december
2020 getekende handelsrelatie met China op sterk water werd gezet. China krijgt
een iets te grote mond, zeker ook inzake het schenden van mensenrechten in eigen
land. Nu wordt de economie als wapen ingezet. Ziedaar, in de Europese Unie wordt
het beleid bepaald. Met democratische openheid en meningsverschillen. Zo hoort
dat. Joe Biden mag er vandaag chocolade van maken.

Het is de onzichtbare kracht van de Europese interne markt. 450 miljoen
Europeanen op het oude continent weten meer te maken van modernisering van de
economie in duurzame richting, dan 330 miljoen Amerikanen aan de andere zijde
van de Atlantische Oceaan. Dat geeft niet. Als de Europese Unie samen kan
optrekken met de vrienden daar, dan worden daar geen belemmeringen en
handelsoorlogen tegenop geworpen.

Maar het tijdperk van Donald Trump heeft iedereen met de neus op de feiten
gedrukt. De Amerikanen zijn niet altijd te vertrouwen. Dus neemt de Europese
Unie toch de leiding in economische zaken. De Europese Unie is op dat vlak in
alle schijnbare onmacht toch de sterkste. Joe Biden begrijpt dat. U en ik nog
lang niet altijd.

Leave a comment

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *