door Bernd Timmerman

Aantal zaken op een rij
– ethiek kent diverse stromingen en visies, over het
moreel handelen

– er zijn diverse ideologieën, denkstromingen over de inrichting en het
functioneren van een maatschappij

– je hebt tal van religies en seculiere levensbeschouwingen die richting geven

– er zijn soorten wetenschap en bijbehorende disciplines met deelterreinen

– er zijn veel soorten opvattingen, visies en missies

De individuele mens is daarnaast en daarbij een product van genen,
opvoeding, scholing, studie, stoornissen, talenten, karakter, IQ, SQ, innerlijke
beschaving, zelfdwang, empathie,  EQ, gebeurtenissen, diverse soorten kapitalen
(sociaal, taal, cultureel, economisch enz), vrienden, sociale omgeving, kennis,
informatietiegang, cultuur, tijd, plaats, noodlot, toeval en geluk: oftewel de
Bemiaanse formule van het ‘Ik’.

De absoluut objectieve kijk op ‘de werkelijkheid’ bestaat dan ook niet. 

Alles is subjectief, maar uitingen, argumenten, theses, opvattingen et
cetera kunnen wel worden beoordeeld op basis van vóóraf vastgestelde criteria.

Bijvoorbeeld:
Is een wetenschappelijke uitspraak verifieerbaar?

Is een argument juist en geldig?

Is de bewering te bewijzen?

Wat zijn de mogelijke gevolgen van een beleidsmaatregel?

Zo zijn er ontelbare vragen. Ik zwijg voor nu over de Socratische…

Het gaat om onderzoek naar de methoden om juistheid te kunnen bepalen van
de antwoorden, die ook tijdelijk ‘waar’ kunnen zijn.

Je kunt dus diverse inzichten hebben, een palet aan onderbouwde meningen en
stellingen, een variatie in aanpak en noem maar op.
Echter wat je zegt en
vindt moet wel voldoen aan regels van het spel. Omdat communiceren anders heel
lastig is.

Ook zijn er niveauverschillen in stijl.

Niet alleen denken aan stijlvormen maar tevens het gebruik van stijlmiddelen,
drogredeneringen, denk ook aan framing, soundbites en onnodige grofheid in
discussies.

Om te zwijgen van kwaadaardigheid, naïviteit, onverschilligheid en domheid.

Laat ik zelfs even de deugden en zonden links en rechts liggen.
De kardinale
deugden uit de oudheid (4): moed, bedachtzaamheid, rechtvaardigheid, matigheid,
plus theologische deugden (3) geloof (fides), hoop (spes) en liefde (caritas)

De zeven zonden spelen een niet te vergeten rol in wat u doet en wat u
denkt te vinden: gemakzucht, woede, onmatigheid, nijd, onkuisheid, hebzucht en
hoogmoed

Respect, daar draait veel om. Zo niet alles. Ook binnen een dialoog,
discussie en debat.

De aarde is een olijf, de mens stamt af van een stoepsteen, ziekten komen doordat
de zon en de maan liefde bedrijven als Venus en Mars zingen, hier is het lastig
te bewijzen dat er oorzakelijke verbanden bestaan met het verlies van Oranje in
drie WK finales of waarom Sylvie op miljonairs valt.

Je kunt en mag alles zeggen en beweren, oké zelfs volstrekte nonsens, ook
abjecte uitingen doen, de toets van de vrijheid van meningsuiting ligt in de wet
verankerd, waarbij de wet vanzelfsprekend mensenwerk is.

Trouwens alles is een sociale constructie en zoals ik al zei ‘de
werkelijkheid’ bestaat niet, maar we kunnen wel proberen elkaar te begrijpen, de
achtergronden van de ander, en zo de tegengestelde visies te plaatsen en zelfs
respecteren.

Ook ik kan het soms fout hebben, maar zelden op basis van onjuiste of
ongeldige argumenten, ik heb het by the way (taal) niet zo heel vaak mis en ik
weet dat ik heel veel niet weet of niet kan weten, of begrijpen.

Moraal van dit verhaal:
Een diversiteit aan standpunten is mogelijk,
zelfs met onderbouwde (herhaal onderbouwde) alternatieve feiten, maar je hebt
wel wat regels waaraan je theses, redeneringen, opvattingen, beschouwingen,
analyses, conclusies, visies en voorstellen moeten doen.

U kunt en mag kiezen, altijd, graag met verstand en gevoel. De verleiding
met hart en hoofd.