Hartelijke ontmoetingen: Open gesprekken over Europa, Brexit, immigratie en onze veiligheid

Gevoel laat zich niet dwingen. Een cliché maar hoe dan ook een feit. De Brexit-soap, Europa, veiligheid, er zijn tal van elementen die de Europese burger onrustig maken. Waar aan de ene kant de angst voor immigratie hoogtij viert zijn er ook tal van burgers die grote moeite hebben met deze vorm van angst en xenofobie in het algemeen. Zoveel mensen, zoveel meningen. We lezen, horen en zien van alles, maar hoe denken mensen nu echt?

.

In de afgelopen weken heeft uw verslaggever zich begeven in een omgeving die vele ingezetenen van Europa en elders bij elkaar brengt. Geen lange interviews, maar gesprekken onder meer op straat. Korte en langere ontmoetingen. Maar alle ontmoetingen hadden een open en hartelijk karakter.

.

In dit verhaal een kleurig pallet van meningen en bevindingen, van tegenstellingen en harmonie. Kortom de mens ten voeten uit. Onbevangen en onbevooroordeeld. Hier gaan we gewoon vertellen wat mensen voelen en denken. Immers de kern van onze democratie is dat we een mening mogen hebben, dat we deze mogen en kunnen uiten en het dus met elkaar eens en oneens mogen zijn.

.

Maar om te weten wat een ander zijn mening daadwerkelijk is, zul je wel je oren moeten openen, en niet na vijf woorden je gesprekspartner onderbreken om je eigen visie te profileren zoals we voortdurend zien in talkshows. We hebben er voor gekozen mensen onbevangen te laten praten. Dus niet met de camera in het gezicht, iets wat vaak een weerstand of een angst veroorzaakt.

Zoals het de journalistieke ethiek het vereist zijn alle mensen die we gesproken hebben, echte mensen van vlees en bloed

en geen “gekunstelde getuigenissen” zoals we die zien in reclames en propaganda-uitingen. Uw verslaggever heeft tegen dit soort praktijken altijd al een afkeer gehad en werd bevestigd op  het moment dat in de jaren negentig van de vorige eeuw Hoofdredacteur Leo Bormans de scepter zwaaide over de tijdschriften Klasse en Klasse voor Ouders, uitgaves van het departement Onderwijs van het Ministerie van de Vlaamse gemeenschap waarin getuigenissen verzonnen werden en ik als fotojournalist verzocht werd om er fotografische portretjes van allerhande mensen bij te leveren. De relatie met deze propaganda-verspreiders kort lang stand en eindigde bij de rechter hetgeen verkeerd uitpakte voor het Departement Onderwijs van het Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap. Getuigenissen moeten eerlijk worden opgetekend, feitelijk.

.

Waar kun je beter gesprekken voeren met tal van nationaliteiten dan op plekken waar mensen van elders komen wonen voor het betere weer of waar mensen van “all over” hun vakantie doorbrengen? We bevinden ons nog steeds in het zuiden van Portugal, van waaruit we de afgelopen weken diverse verhalen maakten, archiefbeeld produceerden en waar we juist niet op zoek gingen naar verhalen maar verhalen op ons af lieten komen.

Ergens tussen een atelier en een apotheek staat een oudere man met hond. Het dier trekt meteen mijn aandacht. Hoe kan het anders als dierenvriend en hondenliefhebber? En vrijwel direct raak in gesprek met de man, waarvan ik hoorde dat hij uit de Duitse deelstaat Nordrhein-Westfalen kwam. De man trok met zijn jongere vriend per camper over het Iberisch schiereiland. Het was kort na de Europese verkiezingen en de “smeltkroes” van diverse Europese nationaliteiten bracht ons vrijwel direct op het thema “Europese Verkiezingen”.  De oudere man vertelde zijn verhaal en liet duidelijk blijken erg geschrokken te zijn van wat hij noemde “rechts-populisten”. De man omschreef zichzelf als “links georiënteerd”. De man raakt geëmotioneerd bij het vertellen van zijn gedachten over de kritische en in zijn ogen vijandige benadering van migranten. Hij benadrukt dat wat in Duitsland ooit gebeurd is in de jaren 30 en 40 van de vorige eeuw nooit meer mag gebeuren. Zijn gevoel lijkt diep te zitten en bestaat uit een niet te temmen boosheid. “Ik weiger zelfs het gesprek aan te gaan met de Duitse rechts-populisten van de AfD” zegt de man fel en geëmotioneerd.

.

Onder een dunne bovenlaag schuilt het verborgen schuldgevoel van veel Duitsers met betrekking tot wat hun ouders en grootouders aan misdaden hebben begaan gedurende de Tweede Wereldoorlog. De oudere man kijkt bedrukt. Zijn vriend neemt even het gesprek over en begint over zijn vader die die gedurende oorlog bij de SS zat en hij heeft zijn vader dit nooit heeft kunnen vergeven. Een periode waarin ook homoseksuelen vervolgd en vermoord werden, en deze man, zoon van een SS’er is homoseksueel. Zijn oudere vriend met ik het gesprek aanving kijkt bedrukter en bedrukter. Op het moment dat uw verslaggever in alle menselijkheid zegt dat de naoorlogse generatie geen enkele geen enkele blaam treft voor wat hun ouders en voorouders mispeuterd hebben barst de oudere man in tranen uit en vertelt over zijn Joodse vader die was afgevoerd naar Theresiënstadt en daar om het leven kwam. De tranen gutste uit de oudere man zijn ogen. “Het mag nooit meer gebeuren” herhaalt de oudere man.

.

De man lijkt door emoties overmand en niets menselijker dan iemand die verdriet heeft een arm om zijn schouder te leggen en zo geschiedde. Toch komt er nog een ander soort angst naar boven. De afnemende tolerantie jegens homoseksuelen die helaas voor 99% is toe te schrijven aan de niet westerse immigranten. Betrokken inwijkelingen uit vooral islamitische landen die homoseksualiteit beschouwen als een doodzonde en deze geaardheid niet accepteren. Deze discrepantie leidt niet tot een einde van ons gesprek, wel tot het einde van het onderwerp. Toch wordt het onderwerp even in een andere vorm op de kaart gezet, de man tranen zijn amper opgedroogd en hervat kort het beschrijven van zijn emoties over het moment waarop de Egyptische leider Nasser Israël aanviel en de Joodse bevolking eindelijk in veiligheid opnieuw letterlijk onder vuur kwam te liggen. Het valt op dat de oudere progressieve man veel moeite heeft met de realiteiten van het verleden en de realiteiten van vandaag en hoe hij deze plaatsen moet.

.

Uw verslaggever heeft lang zitten mijmeren over dit toevallige straatgesprek in Lagos. Soms worden iemands gedachten en diepste overtuigingen tot splinters geslagen, als de droom waaruit de gedachte voortkomt tekenen van nachtmerries beginnen te vertonen. Dit alles in een verdeeld Europa waar de mechanische wapens zwijgen maar de verbale kanonnen met een paradoxale precisie gericht staan en afgevuurd worden.

Het is een vroege zondagochtend. Terwijl uw verslaggever aan een verhaal zit te schrijven op een van alles en iedereen verlaten plek wordt de rust wat verstoord door een tractor op enkele meters van het huis waar er weer gewerkt wordt aan een verhaal.

.

Nieuwsgierig als altijd neemt uw verslaggever even een kijkje buiten. Een naburige boer komt wat zand opladen. Ach vriendelijkheid kost geen moeite dus wordt de boer vriendelijk begroet met “Bom Dia”, Portugees voor goedemorgen. Ik loop naar de olijke boer toe die intussen al duchtig zand in de bak van de tractor aan het scheppen is. Zoals het hoort geef ik de man een hand en hij vraagt waar ik vandaan kom. Al ben ik geen Nederlands ingezetene meer, ik moet hem alle eerlijkheid opbiechten dat ik een Nederlands geval ben.  De boer, die geen enkele andere taal spreekt dan Portugees vertelt vol trots over zijn zoon die Europa is ingetrokken en het klaarblijkelijk zakelijk goed doet in België, Zwitserland en Duitsland. Maar met Europese Unie heeft hij niet veel op en vertelt dat in zijn beleving alles stukken duurder is geworden sinds de invoering van de Euro. De Euro is slechts één aspect van de Europese samenwerking, maar hier in Portugal is de prijsstijging sinds de invoering van de Euro een doorlopend een telkens weerkerende klacht. Niet zo verwonderlijk als in buurland Spanje het gemiddeld maandsalaris bijna 85% hoger ligt en de prijzen van brandstof en de prijzen van motorvoertuigen aanzienlijk hoger zijn dan over de grens.

.

De in beide landen veel genuttigde rookwaren zijn vrijwel even duur en schelen verhoudingsgewijs niet echt veel qua prijs met Nederland en België. De boer is zich wellicht niet bewust dat een naderende handelsovereenkomst met de Zuid-Amerikaanse economische gemeenschap de Mercosur zijn inkomsten verder onder druk doen zetten en zijn inkomsten wel eens drastisch kunnen verlagen. Niet vies van fysieke arbeid gaat de boer rustig door met zand scheppen dat op een groot stuk plastic ligt. Ik stel de boer voor dat ik hem een handje help. In alle hartelijkheid neemt de agrariër het aanbod aan met vereende krachten kieperen we de laatste lading zand op de daarvoor bestemde plaats.

.

Hij vertelt over zijn boerderij, enkele tientallen meters verderop gelegen en uw verslaggever wordt uitgenodigd om er een kijkje te nemen. Een paar dagen later kom ik de boer en zijn kudde schapen en geiten tegen op het weggetje dat leidt naar de “mansion” waar ik verblijf. Een hartelijk weerzien en de honden die de schapen bewaken komen even goedendag zeggen tegen uw verslaggever. Uw verslaggever moet mee naar de boerderij, want boer Vitor is trots op zijn dieren. Het erf oogt ogenschijnlijk rommelig maar rechts langs de boerderij staan 2 spiksplinternieuwe zonnepanelen die met de zon meedraaien.

.

Boer Vitor vertelt dat de investering hem 27.000 EURO heeft gekost, een voor Portugezen een immens bedrag maar dat hij nu wel voorziet in zijn eigen energiebehoefte en zelfs energie levert aan het net. Ook de eenvoudige Portugese boer maakt deel uit van de energietransitie en lijkt bedoeld of onbedoeld zijn steentje bij te dragen aan de klimaatafspraken die in Brussel zijn gemaakt. Of de man er zich van bewust is, ik betwijfel het, maar de man zag een economische opportuniteit.

Een terrasje in Lagos, net buiten het centrum. Even een hapje eten. Aan een tafeltje zitten naar later blijkt twee zussen wiens gezichten doen verraden dat het leven ook niet altijd even makkelijk was maar dat ze hun vrije geest altijd behouden hebben Het enthousiaste hondje van één van de twee zussen lijkt een klein gezwel te hebben aan het linkeroog. En weer vormt een hondje de aanleiding van een hartelijk gesprek. Terwijl ik wat eet merk ik dat de dames echt zuinigheid moeten betrachten en het echt niet breed hebben. Over het flesje bier wordt lang gedaan eer dat het leeg is. Dit zonder enig gevoel van afgunst jegens mijn mogelijks wat betere economische positie, iets wat ook maar relatief is.

Hoe hoog of laag leg je immers die lat. Ook deze ontmoeting bestaat uit een en al hartelijkheid en vriendelijkheid. Ik vraag naar een specifieke plek in de buurt die ik graag wil bezoeken maar redelijk verscholen lijkt te liggen. Voor ik het weet krijg ik de smartphone van de ene zus voor mij neergelegd met de exacte beschrijving. Zouden we dat in het noorden doen? Een wildvreemde je mobiele telefoon geven met de opmerking kijk maar rustig ik krijg ‘m zo wel terug? Hier lijken de mensen er niet eens aan te denken dat er wel eens kwaadaardige zielen rondlopen die je telefoon direct kunnen jatten. Uw verslaggever vertelt u feiten en waarnemingen. Ik neem waar dat deze ontmoetingen mij raken. Iedereen heeft zijn mond vol over integratie en aanpassen  in de noordelijke landen. Terecht. Echter ik bemerk dat de Portugezen het dubbel waarderen als je ze in hun eigen taal aanspreekt. Ik maak weliswaar veel fouten, maar ze lachen je niet uit en helpen. Als je jezelf verontschuldigt omwille van het feit dat je hun taal niet perfect spreekt, dan valt je louter aanmoediging en waardering ten deel.

.

De honden zijn en blijven de grote verbindende communicator. Overal waar je loopt zie je Portugezen en expats met hun trouwe viervoeters lopen, los en aangelijnd. Op een terrasje naast het andere etablissement is het met een paar dagen verschil ook tijd om wat te nuttigen. Een Brits koppel wordt bezocht door een loslopende viervoeter met ogen zo zacht en trouw dat elke ijsberg spontaan ook zonder klimaatverandering tot smelten overgaat.

.

Aangezien we dit zaakje wat vaker aandoen en de hond ons inmiddels bekend is als een koddige loebas brengt het dier een bekende lach op ons gezicht. Mocht we het beestje niet gekend hebben dan zou dit evenzeer het geval zijn geweest. Maar het amicaal gedrag van de uit meerdere raciale componenten bestaande knuffelmormel hebben we zo onderhand leren inschatten. De hond als verbinder. Daar hebben we geen staatspropaganda en politieke campagnes voor nodig. Zo de bezoekers van het zaakje aanschouwende hebben we te maken met een uiterst divers gezelschap dat in de stemhokjes zeer waarschijnlijk blijkt geeft van uiterst tegengestelde politieke opvattingen. De loslopende kwispelaar……. kan dit beestje beter niet de voorzitter van de nieuwe Europese Commissie worden? Trouw geeft vertrouwen en een hond is per definitie trouw alhoewel het niet uit te sluiten is dat de hond als carnivoor veganisten als zijn politieke tegenstanders moet rekenen. Zelfs de meest extreme veganisten zullen het dier geen kwaad doen, het is namelijk een dier.

.

Meer en meer krijgt uw verslaggever het gevoel, dat we beter het hele bureaucratische zootje in Brussel inclusief de “geachte afgevaardigden” zetelend Europees Parlement beter kunnen vervangen door viervoeters met pure en oprechte mensen als “coach”.

Bestuurders en ambtenaren met hoogdravende visies op zaken, ver verwijderd van de realiteit van de straat en alle dag.

Met de hond als verbinder raken we in gesprek met het Britse stel, Collin en Helen. Een hartelijk koppel. U kunt het al raden. Natuurlijk komt de Brexit ter sprak waarvan de twee mensen ongelofelijke tegenstanders zijn. Tegelijkertijd leggen ze een heel empathisch gevoel naar hun afgetreden premier Theresa May aan de dag. Ze hebben het met haar op menselijke gronden te doen. Ze willen in Portugal een huis kopen, maar durven nog niet goed. Ze wachten op de uitkomst van de Brexit, of deze al dan niet doorgaat en wat de consequenties daarvan voor hun zullen zijn.

In tegenstelling tot de inmiddels overleden Iron Lady, Margareth Thatcher heeft May tijdens diverse publieke optreden blijk gegeven dat ze ook in de bikkelharde wereld van de politiek geen blok graniet is zonder gevoel.

.

Uit alle gesprekken die we hier met de Britten voeren blijkt dat het niet de culturele verschillen zijn die het Britse continent en het Europese vaste land

hebben doen verwijderen. Het is de politieke invulling door de verkozen poppetjes die ondanks een gegraven kanaaltunnel niet in staat blijken een virtuele brug over het kanaal te kunnen bouwen. Deze problematiek is niet van vandaag en niet van gisteren.

.

Ik moet denken aan de reeks van inhoudelijke discussies en gesprekken die ik voor met mijn twee collega’s binnen de redactie van Facts Found, Bernd Timmerman en Koos van Houdt. Hoezeer onze opvattingen over sommige zaken uiterst ver uiteen lijken te liggen, ergens fiksen we het altijd om een brug te bouwen. Drie denkers, drie journalisten, drie schrijvers, drie eigengereide en eigenwijze karakters, maar we houden van elkaar in een vorm van een diepe vriendschap die zo oprecht is als denkbaar.

.

Terug naar Theresa May, die ook haar schoenen uit doet in Downingstreet 10, en na een verschrikkelijk werkdag haar voeten op de bank smijt. Ze is opgezadeld met een onverkwikkelijk Brexit-dossier waarbij de struikelblokken voor iedere opvolger het zelfde zullen blijven. Uit alle gesprekken met haar landgenoten staat één ding vast, ik kan er niets anders van maken; aftredend Brits premier Theresa May roept compassie op bij zowat alle Britten die we hier spreken, voor- en tegenstanders van de Brexit.

.

Een voorstander van de Brexit, tref ik aan op de zwaar beveiligde locatie waar ik gedurende deze trip verblijf. Ze heet Frances.

Alhoewel ze niet heeft gestemd tijdens referendum over de Brexit en de gesloten verdragen tussen de EU lidstaten haar als Britse het recht geeft om zonder al te veel bureaucratische procedures in Portugal te mogen wonen, ziet ze de UK toch liever uittreden uit de EU.

.

Opnieuw krijgt “Brussel” een veeg uit de pan en laat haar onvrede over de gang van zaken in Groot-Brittannië overduidelijk blijken waarbij de nadruk komt te liggen op het element migratie. Ik bemerk een terugkerende fout in het uitdrukken van onvrede door de Britten. In navolging van de politiek correcte BBC gebruikt Frances ook de term “Asians” als duiding voor de bevolkingsgroep die het in haar ogen bont maken. Maar Azië is groot en bestaat uit weet ik hoeveel culturele en religieuze achtergronden. Spreekt Frances over de Hindoestaanse Indiërs? Nee. Vol lof spreekt ze over de Indiërs die hard werkend

hun plaats gevonden hebben in de Britse samenleving. Spreekt Frances over de Chinezen in het VK? Het antwoord is opnieuw nee.

.

Na wat doorvragen lijkt Frances het over de islamitische Pakistani te hebben en ze is fel, uiterst fel. Ze vertelt over een arts die is ontslagen omdat hij een patiënte die een niqab droeg tijdens het consult, vroeg deze af te doen. Ze vertelt dat de onvrede over  deze gang van zaken en gerelateerde feiten niet benoemd mogen worden in de media en als je dit toch doet publiekelijk wordt “afgemaakt”. Maar wat hebben Pakistani en Indiërs te doen met de Europese Unie? Zijn deze tegenstellingen niet altijd aanwezig geweest in voormalig Brits Indië? Brits Indië dat juist omwille van de cultureel-religieuze tegenstellingen is opgedeeld in drie staten te weten India, Pakistan en Bangladesh.  Is deze problematiek niet gewoon een voortvloeisel uit de geschiedenis van het Britse Gemenebest? Op die vraag moet Frances toch met “ja” antwoorden. Al voegt ze er direct aan toe dat de “regelzucht” vanuit Brussel haar de strot uitkomt. Amper dit onderwerp te hebben besproken keert Frances in woorden terug naar haar Britse omgeving waar ze vandaan komt, met name de stad Luton waarvan Frances zegt dat deze zowat volledig is overgenomen door Pakistani. Ik moet meteen even denken aan het Britse programma dat op het Nederlandse RTL5 wordt uitgezonden genaamd “Deurwaarders UK” en dat zich voor een aanzienlijk deel afspeelt in Luton en omgeving. De beschrijvingen die Frances met uw verslaggever deelt komen aardig overeen met wat de High Court Enforcement Officers in hun dagelijkse praktijk meemaken en wat in deze reality serie wordt getoond.

.

De aanduiding “Asians” in de Britse immigratiepolemiek lijkt dus een volstrekt verkeerde aanduiding te zijn waardoor alle Aziaten de toorn over zich heen krijgen terwijl het hier om een specifiek deel gaat, die in minder politiek correcte kringen gewoon “Paki’s” (Pakistanen) worden genoemd. Ondanks alle stevige kritiek die Frances uit op de immigratie spreekt ze vol lof over de artsen en specialisten van Pakistaanse (en Indiase) origine die actief zijn in de ziekenhuizen en die ze bestempelt als zeer kundig. Frances stelt dat zoals zij het ervaart er totaal geen vrijheid van meningsuiting meer bestaat en dat elke vorm van kritiek op mensen van vreemde origine of met andere gebruiken of een andere religie, waarbij de kritiek meestal beperkt wordt tot de islam sociaal in de kiem gesmoord wordt en door de magistratuur wordt beknot. Raar voor een land waar Labour-leider Jeremy Corbyn openlijk antisemitisch is en daarvoor niet de juridische rekening krijgt gepresenteerd.

.

Een ritje in de auto langs steile weggetjes, dan kan het wel eens zo zijn dat je een tegenligger treft, waarbij of de ene automobilist of de andere automobilist zijn roestbak in zijn “achteruit” moet zetten. Het overkwam ook uw verslaggever en wegens genoten opvoeding en een ontwikkelde mate van wellevendheid werd zijn hondenhok op wielen in “reverse” gezet en werd op het steile bergweggetje achterwaarts naar beneden gereden. Met wat uitkijken voor paaltjes, blokken steen en dicht bebost groen werd de onderkant van de heuvel zonder schade of fratsen gehaald. Bij wijze van grap lacht uw verslaggever de oprecht  “thank you” zeggende Britse toeristen toe met de woorden “Het is omdat jullie nog steeds deel uitmaken van de Europese Unie maar anders”. De Britse toeristen konden het geintje wel waarderen en handen werden geschud. De Britten waren de weg kwijt. Nou is dat als we naar de Britse politiek kijken geen vreemd fenomeen voor de gemiddelde Brit. Wat doen we met mensen die hulp nodig hebben? Inderdaad even helpen. Maar voor ik het goed en wel besefte bleek dit Brits stel hun excuses te willen aanbieden voor alle Brexit-problemen waarmee hun land de andere EU-landen en burgers mee heeft opgezadeld. Ze bleken felle tegenstanders te zijn van de Brexit.

.

Wat is dat toch, alle Europese nationaliteiten komen hier heel erg goed overeen. Enfin, het is een spel tussen de middenstand en de toeristen en buitenlandse residenten. Waar een armbandjes in Salema 15,00 EURO kost wordt het zelfde onding in Lagos door een Chinese souvenirshop voor 3 Eurootjes aangeboden. Wie midden in de toeristenstraatjes “down town” gaat eten weet dat er voor het “voer” vaak  teveel betaald wordt in verhouding tot de kwaliteit en de hoeveelheid. Op een enkeling na spelen de straatmuzikanten zo vals als het maar zijn kant en mag je van geluk spreken dat er geen ruiten barsten omwille van stemmen die nog voor dat ze wilden mee doen aan The Voice, er reeds uitgestampt werden wegens daadwerkelijke geluidsoverlast.

.

Wat wel opvalt is dat de menukaarten een voorblad hebben waarop staat dat ingevolge de Europese wetgeving verplicht zijn om te melden of het eten op de kaart al dan niet glutenvrij is met de toevoeging dat er geen glutenvrij eten geserveerd wordt. Het is maar dat u het weet.

Opmerkelijk is dat verhoudingsgewijs veel Amerikanen de Algarve ontdekt hebben. Een veilige reisbestemming? Relatief gezien zeker. Maar als uw verslaggever op de N125 rijdt in de buurt van Albufeira valt hem een colonne op van de Portugese gendarmerie, genaamd de GNR bestaande uit een terreinwagen en een serie busjes die ingezet worden bij het bestrijden van rellen en andere ordeverstoringen, lees het het overmatig zuip- en ordeverstorend feestgedrag van voornamelijk Britse jongere toeristen. Zo werd mij toevertrouwd door een bevriende Portugese advocaat in het strafrecht.

.

Toch is niet bij iedere veiligheidsbeambte de terreurdreiging doorgedrongen. We zijn bij het shoppingcentrum Mar nabij Faro, om precies te zijn de outlet. Een Brits koppel gaat even naar het toilet en laat daarbij, vertrouwend op de omgeving hun rugzakje op het bankje staan van een koffietentje waar uw verslaggever even een kop koffie zit te drinken. Een beveiliger van de firma Prosegur, een groot Spaans beveiligingsbedrijf dat ook hier in Portugal actief is maar ook door geheel Zuid-Amerika, taalt niet eens naar de achtergelaten rugzak en loopt rustig verder zonder ook maar even te kijken.

.

Het is dat uw verslaggever weet dat er in deze niks aan de hand en zich niet geroepen voelt om melding te maken van het achtergelaten stuk bagage. Hoe wat het in Lagos? Terwijl uw verslaggever zijn ontbijtje zit te nuttigen bij de Intermarché valt hem verdacht gedrag op van twee Arabische mannen, waarvan ééntje met rugzak de omgeving lijkt te scannen, zich bij zijn “maat” voegt en kort daarop samen vertrekken in het zicht van de camera’s. Het gedrag en de personen in kwestie voldoet aan het profiel dat serieus als verdacht is aan te merken. Voor de goede orde, verdacht betekent nog niet dat er daadwerkelijk iets loos is. Uw verslaggever meldt zich bij de winkelbeveiliging die acuut de beelden bekijkt.  Het was de beveiligers zelf niet opgevallen.

Terwijl de ene beveiliger de beelden naziet zit ik buiten aan tafel beveiliger “Joe” oftewel Julio. Een stevige brede Portugese man kordaat, maar met het hart op de juiste plaats. Met zoveel buitenlandse toeristen neemt hij de zaak verdomd serieus. “Better safe than sorry”  zegt hij vol overtuiging.

.

We spreken buiten samen over de toenemende terreurdreiging en dat het ook hem als mens én als beveiliger schokt. Joe vertelt hoe hij vol ongeloof ooit de beelden aanschouwde van 9/11 toen hij thuis kwam van zijn dienst. Het blijkt hem niet in de koude kleren te zin gaan zitten.  Joe en zijn collega de Policia Segurança Publico, de nationale Portugese politie gevraagd om ter plaatse te komen, omdat zij, na de beelden te hebben bekeken, zich ook zorgen maakten. Ook de terreurdreiging is een onderwerp dat iedereen raakt, over alle grenzen heen. Goed om te hebben gesproken met mensen die elders in Europa waken over de veiligheid van anderen. Het afscheid is opnieuw hartelijk.

Immigratie is en blijft een punt van zorg binnen Europa. Maar moeten we niet eerlijk zijn en durven toegeven dat immigratie uit bepaalde landen een hoger veiligheidsrisico met zich meebrengt dan immigratie uit andere landen? Op deze reis van ontmoetingen word ik snel in die overtuiging gesterkt. We keren terug naar de outlet nabij het shoppingcentrum Mar nabij Faro. Een plek waar veel mensen van allerlei nationaliteiten tijdens hun vakantie bijeenkomen. Rustig lopend door een nieuw aangelegde winkelstraat neem ik een verkoopster waar met een grote lieve lach in een winkel van het modemerk Guess. Ze valt op tussen de andere verkoopsters en het winkelend publiek. Een vrouw die straalt en ik gok dat ze van Braziliaanse afkomst is. Eens kijken of haar uitstraling van hartelijkheid louter een commercieel oogmerk heeft of dat ze dat gewoon van nature is. “Undercover” ga ik de winkel in en wil het een en ander aanschaffen. Vol behulpzaamheid reikt ze het ene kledingstuk aan na het andere. Ze is een verschrikkelijk goede verkoopster, eerlijk is eerlijk. Maar ik bespeur iets oprecht, iets puurs. Toch even verder de test aangaan. Bij de kassa laat ik weten dat ik één stuk toch niet wil hebben. Onverstoord en met blijvende hartelijkheid rondt ze de aanschaf van hetgeen ik wel wil hebben af. Ze komt achter de winkelbalie vandaan en reikt mij het papieren tasje met daarin hetgeen ik aangeschaft heb en ik verlaat de winkel.

.

Deze vrouw van buiten Europa is waarlijk een verrijking. De Portugezen zijn over het algemeen lieve mensen, maar deze vrouw van vreemde origine slaat werkelijk alles. Zelden dat ik hartelijkheid in die mate van intensiteit meemaak. Haar geblondeerde krullen, haar donkere huid, haar glanzende lippen haar stralende ogen vertellen veel over haar karakter en de wil om van haar leven iets te maken, zoveel duizenden kilometers van huis. Immigratie is niet per definitie slecht, dat bewijst deze jongedame wel. Ik had het plan opgevat om zo meteen even terug te keren en me kenbaar te maken als journalist die een reis van ontmoetingen beschrijft.

.

Een half uurtje later betreed ik opnieuw de winkel. Met de zelfde vriendelijkheid de welke ze bij mij aan de dag heeft gelegd voltooit ze een verkoop aan een andere klant en komt ze naar mij toe. Ik maak me kenbaar als journalist en vertel haar dat ik een verhaal schrijf over ontmoetingen en dat haar oprechte lach en vriendelijkheid mij zo waren opgevallen en dat ik deze zo bijzonder vond dat ik besloot om te kijken wie er achter deze verkoopster schuil gaat. Totaal verbouwereerd, blij verrast en uitgelaten reageert ze op mijn terugkomst. Soms zijn mensen bijzondere pareltjes die schitteren van innerlijke en uiterlijke schoonheid, ongeacht waar ze vandaan komen. Ze blijkt, zoals ik al vermoedde uit Brazilië te komen en draagt de prachtige naam Elaine. Wat haar verhaal is maakt niet uit, ze schittert als vrouw, als mens en met haar warme liefdevolle innemendheid.

Zij, deze vrouw veegt in een klap alle immigranten die in Europa niet (willen) integreren en zelfs ongein uitspoken, in één klap totaal van tafel. Ja liefde en warmte overwinnen alles. Elaine liet het zien. Met dikke kussen nemen we afscheid. De manager van Guess die haar heeft aangenomen mag trots zijn dat zij of hij deze bijzondere dame een kans in deze winkel gaf. En Elaine? Ik roep haar uit tot Miss Europe For Ever.