Over nieuws, verhalen maken en “Hoe zou het nou zijn met?”

0
Vrouw met hongerlijdende babies in Parakou, Benin foto © Peter-Vincent Schuld
Over nieuws, verhalen maken en “Hoe zou het nou zijn met?”
door Peter-Vincent Schuld
Media liggen op dit stevig onder vuur. Ze worden verweten gekleurd nieuws te brengen, eenzijdig nieuws of zelfs nepnieuws.
Ik ken mijn branche al 32 jaar van binnen en van buiten. Ja, het klopt dat bepaalde nieuwsmedia berichtgeving kleuren
of eenzijdig belichten, of berichtgeving gewoon achterwege wordt gelaten.
De meest integere manier van werken heb ik mogen ondervinden toen in al fotojournalist en researcher/onderzoeksjournalist via mijn toenmalig nieuws/persbureau mijn diensten verleende aan het Duitse weekblad Stern en het Finse Helsingin Sanomat.
Daar werd budget vrijgemaakt om te feiten te vinden en deze overeenkomstig te vertellen. Soms reed ik honderden kilometers om maar een zinnetje op een onderdeel te verifiëren. Nee dat is geen weggegooid geld. Want een zinnetje wordt in alleen in een bepaalde context gezegd, maar ook in een bepaalde gemoedstoestand van een persoon waar zelfs de kleuren van de wand of tegels een invloed kunnen hebben op de manier waarop iemand iets zegt. als je die feiten bij een interview niet duidt vertel je maar een deel van het verhaal.
Voor interviews ga ik dus graag ter plaatse, ik wil de mensen zelf spreken. Recht in de ogen kunnen krijgen. Een vertrouwensband kunnen opbouwen, welke het stellen van kritische vragen niet in de weg staat en vice versa. Quotes niet uit hun verband trekken om te kunnen scoren.
Op 5 minuten voor een simpel antwoordje van een of andere bekende acteur zit ik ook niet te wachten. Ik begrijp sowieso mijn collega’s niet
die kinderachtig blij en verafgodend lopen doen als ze een bekend iemand voor de camera voor een interview kunnen krijgen.
Ja, ik kan blij zijn omdat ik de kans krijg om iemand persoonlijk te spreken. Maar aan verafgoding doe ik niet mee.
Misschien mogen die betrokken personen wel blij zijn dat ze mij als journalist mogen treffen, en dat zeg ik met functionele arrogantie.
Interview voor Radio Nederland Wereld Omroep op een EU bijeenkomst te Helsingor, Denemakren
foto: © Peter-Vincent Schuld

Het bedrijven van grensoverschrijdende journalistiek, het ter plaatse gaan is inderdaad vaak een kwestie van budget.

Het budget van Facts Found is tot op heden redelijk beperkt, maar ondanks dat proberen wij wel ons uiterste best te doen.
Ik kreeg deze week het voorstel van een zeer bekende Duitse vrouw om het interview telefonisch te doen, wat ik heb afgeslagen.
Geen persoonlijk treffen, dan ook geen interview. Dit terwijl de collega’s staan te drommen om haar aan de lijn te krijgen.
Voor de nieuwsconsumenten is het dus belangrijk dat ze ook een kijkje krijgen in de journalistieke keuken.
Hoe wordt een verhaal gemaakt?
Hoe wordt er gewikt en gewogen.
Hoe wordt er nagedacht?
Om vertrouwen van de lezer te krijgen is het ook zaak dat wij als medium Facts Found transparant zijn in onze manier van werken.
Dat betekent ook dat we de lezer niet naar de mond praten, maar de lezer meenemen op ontdekkingstocht langs feiten, meningen en inzichten.
Vaak genoeg denk je terug aan mensen die op je “professionele pad” gekomen zijn. Daar ben ik geen uitzondering op.
Genoeg rubrieken in bladen en op televisie die gaan over “hoe zou het nu zijn met?”.
Maar ook genoeg mediapersoonlijkheden die het pad van de journalistiek opgaan en het niet slecht doen, integendeel.
De wijze waarop Beau van Erven Dorens “5 days inside” maakte was voor mij een staaltje oprechte geëngageerde journalistiek.
De wijze waarop Johnny de Mol zijn gasten bevraagt en met mensen omgaat is ronduit warm en integer te noemen.
De manier waarop Gorden al grappend en grollend mensen hun verhaal laat doen relativeert het leven, waarbij Gordon zich kwetsbaar opstelt.
Nee ik ben niet zo’n disfunctionele arrogante journalist die vindt dat bekende Nederlanders niet geacht worden journalistiek werk te leveren.
Sterker, ik denk dat we vaak wat van deze mensen kunnen leren, want we zijn nooit volleerd en we hebben de kundigheid en de waarheid ook niet in pacht. Iemand die recentelijk indruk op mij heeft gemaakt in de gesprekken die zij aanging was Olcay Gulsen.
Wat een heerlijk mens, wat een pracht van een vrouw. Haar ontwapenende gesprekken in haar programma “Beter laat dan nooit” waren pareltjes met als megaparel de gesprekken met collega-journalist Willibrord Frequin. Willibrord ging in zijn gedachten terug naar de momenten van recht en onrecht, zijn bevlogenheid, zijn menselijkheid, zijn brutaliteit om vlak af de vragen te stellen op een scherpe kritische manier en voor de duvel niet bang. Toch liet Willibrord zijn tranen de vrije loop toen hij herinnerd werd aan de meest vreselijke dingen die hij in zijn loopbaan als verslaggever voor Brandpunt  overal ter wereld onder ogen kreeg. Het menselijk leed. De mens ontmenselijkt op de meest schrijnende plekken ter wereld. Dat verhaal wil je vertellen. Dat verhaal blijft je bij. Ik herken zijn gevoelens uit mijn eigen loopbaan.
Olcay Gulsen was in staat om middels een format van op reis in het verre oosten Peter Faber, Gerard Cox, Barry Stevens en Willibrord
te laten vertellen hoe het nu met ze was. Een mooie vorm van infotainment. Het klinkt wellicht onprofessioneel, maar ik zou Olcay Gulsen zo een dikke knuffel willen geven voor haar inbreng en lieve manier waarop zij de vier mannen op leeftijd liet praten.
Daar kan menig collega-journalist nog wat van leren.
Journalistiek is ook soms persoonlijk afstand nemen van de dingen die je ziet en ervaart. Soms ook zaken vanuit historisch op macro-perspectief zien waarbij je even een wat ander oog hebt voor het direct persoonlijk leed. Maar ook ik ontkwam niet aan het meedragen van een gebeurtenis.

Vrouw met hongerige baby’s die zorg nodig hebben in Parakou, in het Afrikaanse Benin.
foto: © Peter-Vincent Schuld
Deze gebeurtenis vond niet plaats in een conflictgebied, maar gewoon tijdens een werkreis in West-Afrika. In Benin. In het plaatsje Parakou.
Waar een van origine Indiase vrouw op de markt zat te bedelen met haar kindjes waarvan entje aan het verhongeren was, uitgemergeld en wel.
In een gebied waar geen honger en strijd woedde. Waar de lokale bevolking zich om de vrouw en haar kindjes bekommerdenen liefdevol hun helpende hand uitstaken.
Ik vraag me vaak af hoe het met dat kindje en die vrouw is afgelopen. “Hou zou het nu zijn met?”
De gebeurtenis legde ik vast op beeld.
Maar het was sowieso al op mijn netvlies gegrift.
Geen krant wilde de foto omdat ze niet gelinkt was aan een actuele noodsituatie. Het was een “fait divers” van alle dag.
Maar een “fait divers” van alle dag kan soms meer vertellen over de wereld dan je op het eerste gezicht zou denken.
Dus hebben wij op onze redactie onze eigen en eigenzinnige koers.
Op de redactie hebben we nu een aantal verhalen in de planning die aangrijpend en meeslepend zijn.
Om de transparantie te bewaren gaan we u ook vertellen hoe we die verhalen tot stand brengen. Zeg maar de journalistieke ingrediënten, zoals u op een product dat u in de supermarkt kunt zien wat er in het door u aangekochte goedje zit.
We hopen dat we u mogen blijven interesseren met onze verhalen.