Pinguïns op de Kaap:
Fascinerend en wonderlijk
Peter-Vincent Schuld
U hoeft geen kou te lijden om pinguïns in het echt te zien. De enorme diversiteit van de Afrikaanse natuur biedt u een perfecte oplossing.
Ik bevind mij in Kaapstad en laat mij vervoeren langs een tot de idyllische verbeelding sprekende kustweg naar de omgeving van het pittoreske dorpje Simons Town, dat de naam te danken heeft aan de Nederlander Simon van der Stel. Zon afgewisseld met mist en krachtige golven die op de kust slaan. Je komt het allemaal onderweg tegen als je op bezoek gaat bij de waggelende vriendjes.
De Kaap, waar de Atlantische Oceaan en de Indische oceaan elkaar ontmoeten. Een gebied met een rijke historie en nauw verbonden met het koloniaal VOC verleden van de Nederlanden. Mensen komen en gaan, politieke systemen veranderen maar als de mens zijn grijpgrage handen er vanaf houdt, dan is de natuur de enige vaste waarde in het leven.
Ik arriveer op Boulders Beach en de penetrante geur verraadt dat we zijn aangekomen in een samenleving zonder aangelegd rioleringssysteem. Een samenleving die niet bestaat uit mensen maar uit Afrikaanse pinguïns. Wonderlijke dieren, vogels, vogels die niet kunnen vliegen maar wel kunnen duiken tot een diepte van ongeveer 35 meter. Ik doe het ze niet na.
Verwonderd neem ik de eerste pinguïns die op mijn netvlies komen op. Ik geloof dat ik meer verwonderd was over de aanwezigheid van pinguïns aan deze Zuid-Afrikaanse kust dan dat deze dieren verwonderd waren door mijn aanwezigheid. Moeder natuur relativeert.
Van het ene moment op het andere sta je midden in de habitat van deze dieren en hun belevingswereld. Een habitat die helaas wel eens onder druk komt te staan.
De pinguïns hebben een soort van gevecht moeten voeren met de lokale visserij. Hun normale voeding bestond uit ansjovis, makreel en haring, maar door de visserij hebben ze hun voeding moeten aanpassen en zijn ook inktvis gaan eten.
Het gedrag van deze dieren is opmerkelijk en vermakelijk tegelijkertijd. Als je op hun gedrag let zou je zomaar een aflevering uit een dagelijkse soap kunnen schrijven. Burenruzies, het beschermen van hun eieren en hun kinderen, er zijn langdurige onbreekbare relaties, echtelijke twisten, het kwetteren en andere vormen van communicatie tussen de dieren onderling, het is de moeite waard.
Het is een drukte van belang. Zonder de dieren te storen neem ik mijn camera ter hand en ze hebben er niet het minste probleem mee.
Het lijkt net of ze mij niet beschouwen als een indringer. Er wordt rustig gebroed op de eieren, er wordt naarstig over het strand heen en weer gebanjerd, een drukte van belang. Als er marktkraampjes en cafeetjes zouden zijn die door de pinguïns uitgebaat en bezocht zouden worden, dan had dat hier heel normaal geleken. De beestjes keuvelen wat met elkaar, kunnen gezamenlijk een keel opzetten en de ander ligt gewoon lekker op het strand te zonnebaden.
Ja, het is wat met die pinguïns. U zult het niet geloven, maar zijn het de zeehonden, die pinguïns als natuurlijke vijand hebben. Zeehonden die u kunt aanschouwen op en rond de aanlegsteigers in het commerciële centrum genaamd Waterfront aan de kustlijn in Kaapstad. Vroeger, in de 17e eeuw, in de tijd dat de kolonisten vanuit de lage landen de Kaap stichtte werden de Hollanders een van de belangrijkste vijanden van de pinguïns. Die vonden de pinguïn maar wat lekker. Naar alle waarschijnlijkheid hebben die beestjes geen historisch besef en gelukkig vroegen ze niet naar mijn paspoort en dus kon ik rustig genieten en prachtige beelden maken.
De dieren vallen onder de protectie van de Cape Penisula National Park. Maar de vrije pinguïn wil ook wel eens op pad. Jammer genoeg zijn er diverse pinguïns ten prooi gevallen aan een andere menselijke uitvinding, de auto. Om het overrijden van pinguïns te voorkomen zijn er borden langs de wegen geplaatst die waarschuwen voor deze overstekende gevederde vriendjes.
Bescherming is een absolute noodzaak, zoals altijd is het de mens die de dieren in moeilijkheden brengen. Tot en met de vorige eeuw waren Pinguïneieren een delicatesse maar dat is gelukkig tot een redelijk einde gekomen. Een andere menselijke vijand de olievervuiling veroorzaakt door olietankers. Toch is er een organisatie die direct uitrukt als de dieren getroffen worden door olievervuiling en andere catastrofes.
Een paar decennia terug werd de South African National Foundation for the Conservation of Coastal Birds opgericht met een eigen verzorgings- en revalidatiecentrum, waar getroffen dieren van bijvoorbeeld olievervuiling kunnen worden ontdaan en weer op verhaal kunnen komen.
Ja, de Afrikaanse pinguïns zijn bijzondere dieren. Ze zijn allerminst mensenschuw, het interesseert ze niet veel. Maar je kunt de dieren het best met rust laten. Als ze worden lastig gevallen kunnen ze venijnig uit de hoek komen en met hun snavel zijn ze in staat je toch een behoorlijke wond te laten oplopen. Terecht, zij wonen daar en wij mensen hebben ons maar aan te passen aan de daar van oudsher wonende dieren en niet omgekeerd. We mogen al blij zijn dat ze de aanwezigheid van de mens accepteren, al wordt die nadrukkelijke aanwezigheid thans wel in goede banen geleid door de autoriteiten die met de dieren begaan zijn.
Ja, als u het op kunt brengen om de beestjes met rust te laten en zich houdt aan de aanwijzingen, dan kunt u een prachtige ervaring opdoen.
Het is de enige plek ter wereld waar u deze dieren in beschreven omgeving kunt bewonderen. Waar u kunt zien hoe ze broeden (het broedseizoen is van februari tot en met augustus) en hoe ze zowel voor hun eieren als voor hun jongen zorgen. Neem rustig de tijd om het gedrag van de dieren te observeren en te kijken hoe mooi de Afrikaanse pinguïn eigenlijk is. Kijk naar hun verenpak, hun vleugels waarmee ze niet kunnen vliegen, hun koddigheid en hun sociale cohesie. Pinguïns op de Kaap in Zuid-Afrika, een ander wonderlijk en fascinerend fenomeen van moeder natuur.
